Skip to content

"Super Studio ordinare". L'Università di Perugia nelle riformanze del Comune. I( 1266-1389), Perugia, Deputazione di storia patria per l'Umbria, Stabilimento tipografico Pliniana, 2010, pp. XII, 393 (Fonti per la storia dello Studium Perusinum, 4)., di Andrea Maiarelli, Sonia Merli (2010)

Poco dopo l'inizio della seconda metà del XIII secolo la burocrazia comunale perugina cominciò a produrre dei registri nei quali, giorno dopo giorno, veniva trascritta l'attività effettuata da ciascun ufficio. A tale tipologia documentaria gli a. dedicano il quarto volume della collana "Fonti per la storia dello Studium Perusinum", edita dalla Deputazione di storia patria per l'Umbria, e in particolare alla riproduzione integrale di tutte quelle delibere del Comune che compongono gli attuali registri della serie Consigli e riformanze dell'Archivio storico comunale di Perugia, nelle quali sono presenti notizie riguardanti lo Studio cittadino. Un lavoro simile, ma effettuato con modalità semplici, fu compiuto dall'erudito e bibliotecario perugino Adamo Rossi tra il 1876 e il 1886. La ricognizione "de visu" e l'analisi scientifica dei "quaterni" che costituiscono i registri - in questo volume sono esaminati i primi 37, ossia fino al 1389 - discostano il testo dall'esperienza del Rossi, fornendo altre 23 delibere relative all'Ateneo, arrivando a 181 estratti. La trascrizione intera delle riformanze, inoltre, permette, rispetto alle sintetiche schede ottocentesche, una maggiore comprenzione del contesto dell'epoca nel quale, tra le altre cose, è palpabile la forte attenzione del Comune verso lo Studium. Tutto questo e gli utili e preziosi indici di nomi di persona, quello analitico e l'indice delle riformanze curati, rispettivamente, da Sonia Merli, Erika Bellini e Attilio Bartoli Langeli, fanno del volume "un unicum" nel panorama degli studi sulle Università. (cfr.: "Annali di storia delle Università Italiane", 15 (2011), pp. 416-418).

Fonti collegate

Personaggi citati

  1. Agabitus ser Mathei de Perusio, porte Sancti Angeli, parochie Sancti Fortunati
  2. Andreas de Preitellis de Faventia
  3. Andreas Zaffi de Pisis
  4. Angelescus magistri Salimbeni de Chamerino
  5. Angelus Dominichelli olim de Pergula et nunc habitator in civitate Perusii
  6. Angelus magistri Francisci de Perusio
  7. Angelus ser Francisci de Perusio, porta Sancte Subxanne et parochia Sancti Valentini
  8. Antonius de Gualdo
  9. Azzolinus magistri Iohannis olim de Camerino
  10. Baldus Bastiani de Eugubio
  11. Bandinus magistri Thebaldi de Perusio, porta Sancti Angeli
  12. Bartholomeus de Varignana
  13. Bartolus de Saxoferrato
  14. Bartolutius de Preitis de Bononia
  15. Beltrame magistri Nerii Chirimbaldi de Cortonio
  16. Bernardus
  17. Bonandreas de Bononia
  18. Christoforus de Casis de Pesculo Asserulo, de Regno Apulie
  19. Christophorus de Honestis de Bononia
  20. Cinus de Sinibuldis de Pistoia
  21. Consaldus de Ispania
  22. Dinus magister Bono de Garbo de Florentia
  23. Donatus
  24. Egidius de Malabertis de Cremona
  25. Franciscus de Bononia
  26. Franciscus
  27. Franciscus de Padua
  28. Franciscus Andrutii de terra Fabriani
  29. Franciscus Bartolomei Casini de Senis
  30. Franciscus de Mattarellis de Mutina
  31. Franciscus domini Petri de Zanellis de Bononia
  32. Franciscus magistri Filippi magistri Mathey de Fulgineo
  33. Franciscus Oddutii de Perusio
  34. Gentilis de Gentilibus de Fulgineo
  35. Gerardus de Parma
  36. Gisbertus de Cremona
  37. Gratiandeus de Mutina
  38. Guilielmus de Novaria
  39. Guilielmus Celloli Gilimutii de Perusio, porte Heburnee
  40. Harrigus domini Manentis de Spoleto
  41. Iacobus de Arquata
  42. Iacobus de Bononia
  43. Iacobus de Buctiglaribus de Bononia
  44. Iacobus Iohangnoli de Montefalco
  45. Iacobus Locti de Prato
  46. Iohannes de Recanata
  47. Iohannes Andree de Bononia
  48. Iohannes Angeli dicti Angnarelli de Perusio, porte Sancti Petri
  49. Iohannes Blundi de Perusio
  50. Iohannes magistri Berardi Bencivennis de Spello
  51. Iohannes magistri Nicolai de S. Suffia Padova
  52. Jacobus de Belviso de Bononia
  53. Lambertus domini Iannis
  54. Leonardus de Urbe
  55. Leonardus Lippi de Perusio, porte Heburnee
  56. Lillum de Perusio
  57. Mafeus Reccutii de Perusio, Porte Sancte Subxanne
  58. Magius Angeli de Perusio, parochia Sancti Martini
  59. Matheus domini Mei de Eugubio
  60. Menaciatus Nini de Perusio, porte Sancte Subsanne
  61. Michael ser Bonaiuncte de Perusio, porte Solis
  62. Nannes Cole de Aquila
  63. Nardus
  64. Nicolaus de Mantua
  65. Osberto de Foliano de Cremona
  66. Paulus de Cospis
  67. Paulus de Liazaris de Bononia
  68. Perus magistri Francisci de Citerna
  69. Petrus de Tussignano
  70. Petrus de Duccis
  71. Petrus magistri Iohannis de Castilione Aretino
  72. Petrus Putii de Sancto Geminiano
  73. Philippus ser Gualterocti de Senis
  74. Pinus de Artusinis de Bononia
  75. Pitius Tome de Eugubio
  76. Rainaldus Bartolutii de Spello
  77. Raniere Andreuctii de Monte Vibiano (de Perusio)
  78. Recuperus Guillelmi de Sancto Miniato
  79. Riccobaldus de Tectalasinis de Bononia
  80. Theobaldus olim de Aretio, civis perusinus
  81. Tomagius de Formaginis de Bononia
  82. Ubaldus magistri Francisci de Perusio
  83. Ugutione de Eugubio