Skip to content

Studenti, copisti, cuochi, panettieri. I tedeschi nel collegio studentesco della Domus Sapientiae di Perugia (sec. XV). «Quellen und Forschungen aus Italienischen Archiven und Bibliotheken», 99 (2019), pp. 150-200., di Stefania Zucchini (2019)

Dopo una interessante introduzione focalizzata sul significato avuto nel mondo universitario basso medievale da termini come nationes e universitates, analizza tramite in particolare un attento studio dei registri dei rettori del Collegio della Sapienza Vecchia, il collegio studentesco perugino voluto dal cardinale Nicolò Capocci nel 1362, il ruolo della componente tedesca presente all’interno della “Casa” tra il 1472 e il 1484, cioè nel decennio in cui la vita culturale di Perugia si arricchì di un nuovo importante fattore a cui la comunità degli ultramontani diede un fondamentale impulso, ossia la stampa. Si evidenzia come tale comunità non fu solo esclusivamente composta da studenti, ma anche copisti, servitori, portinai, mugnai, panettieri,fattori, gente di umile condizione che, arrivati al loro seguito, trovarono lavoro all’interno della familia della Domus. L’articolo è corredato da quattro appendici nelle quali emerge nettamente il fitto vissuto perugino avuto da molti studenti giunti dalle aree germaniche per formarsi all’Università di Perugia. Si segnalano l'appendice 1 e 2 dove vengono riportati rispettivamente i nominativi degli scolari d'aria tedesca presenti a Perugia nel XV secolo e quelli rintracciati durante lo studio dei registri dei rettori della Sapienza Vecchia (1472-1484).

Fonti collegate

Personaggi citati

  1. Albert Krantz Hamburg
  2. Alexander Meysterlin de Tirolo
  3. Alphonsus Ferdinandi de Terragona Didici de Cordula provincie Ispanie Betice
  4. Andreas Arvidi
  5. Angelus Iohannis de Periglis de Perusio, porte Eburnea parochie Sancti Stephani
  6. Anton Strack
  7. Antonius de Munchen
  8. Baldasar Bernardi de Strateburgus
  9. Bartholomäus Vueffer de Kunstat
  10. Bernardinus Theotonicus
  11. Bertoranus Alamania
  12. Bonsulanius de Boemia
  13. Brandus Feyso Teotonicus
  14. Buczowium Zwerinsis diocesis
  15. Ciriacus Molitoris
  16. Conradus Frelich de Dillingen
  17. Cornelius Wyt
  18. Dietrich Arndes
  19. Dietrich von Bocksdorf
  20. Enricus de Alamania
  21. Eugertus Teutonicus
  22. Franciscus de Alamania
  23. Franziskus Busleiden Diözese Trier
  24. Fridericus Alamanus
  25. Friedrich Gren
  26. Galcarandus de Catalonia
  27. Gaspar Heindl de Alemania
  28. Gaspar Moeller de Brunsbergk
  29. Georg Orter Frickenhausen
  30. Georgius de Nurimberga Alamanus
  31. Georgius de Monaco
  32. Georgius de Buid de Baden
  33. Georgius Pasqualis Teotonicus
  34. Geotamatus de Statia Teotonicus
  35. Gerhard de Gronselt
  36. Ghuilielmus de Catalonia
  37. Giacomo de Stoicis
  38. Gibertus de Guastalia Teotonicus
  39. Gisbertus Traiectensis
  40. Gregorius de Alamania
  41. Hans Pirckheimer de Nurnberg
  42. Henrichus (de) Baruth
  43. Henrichus de Alemania
  44. Henricus Satispriensis diocesis de Erbestain alamanus
  45. Hermann von Bichlingen
  46. Hermann Dummermoit
  47. Hermannus Johannis de Elforvia
  48. Hermannus Reinsperger de Nurnberg
  49. Hermannus Tuleman de Padis
  50. Herrichus Belser
  51. Herrigus Tubingensis de Alamania bassa
  52. Hieronymus Friesner
  53. Iacobus de Zalezze
  54. Iacobus de Alamania bassa
  55. Iacobus d'Alamania
  56. Iacobus Henrici de Erelbach Alamanus Herbipolensis diocesis
  57. Iacobus Linchi Maguntiae
  58. Iacobus Nefe de Weissenburg
  59. Ioannes Alamanus
  60. Ioannes de Magontia
  61. Ioannes d'Alamania
  62. Ioannes Bavunach de Wertem
  63. Ioannes Fipocher de Alamania
  64. Iohannes de Anglia
  65. Iohannes de Sassonia
  66. Iohannes Almanus
  67. Iohannes de Confluentia de Alamania Alta
  68. Iohannes Theutonicus
  69. Iohannes Corendroche de Alemania
  70. Iohannes Irneris [?] Almanus
  71. Iohannes Mondt de Alamania
  72. Iohannes Rubeus Guctiman
  73. Iohannes Rupeis de Haffordia de Alemania
  74. Jacobus Anitatii de Alamania Alta
  75. Jacobus Garlasii de Langhebeck de Saxonia
  76. Jacobus Nieman de Lubeck
  77. Johann von Lochner de Nurnberg
  78. Johannes (Andree) Swa
  79. Johannes Fruepeys
  80. Johannes Henrich Germanus
  81. Johannes Mogenhover Leipzig
  82. Johannes Parkentin
  83. Johannes Powiczko
  84. Johannes Quentin
  85. Johannes von Breitenbach
  86. Johannes Wydenast
  87. Konrad von Wallenfels
  88. Leo de Boemia
  89. Levo Leve de Alamania videlicet de Saxonia
  90. Lucas Simonis de Perusio
  91. Ludolphus Tobingh de Luneburg
  92. Mactheus Baldi Macthei de Ubaldis de Perusio
  93. Marcus Antonius de Bartolini de Perusio
  94. Marcus de Deschel de Marci Spirensis Teotonicus
  95. Martinus de Middelrip
  96. Martinus Alamanorum
  97. Mathias de Aquisgranensis
  98. Matthäus Pappenheim Biberach
  99. Mattias de Alemannia
  100. Michael d'Alamania
  101. Michael Folner
  102. Milchior de Confluentia
  103. Nicolaus Teotonicus
  104. Nicolaus Alamannus
  105. Nicolaus Alamanus
  106. Nicolaus de Capocis de Urbe
  107. Nicolaus Hebel Alamanus
  108. Nicolaus Ranerii de Merllis de Confluentia
  109. Nicolaus Tome de Alamania Alta
  110. Nicolaus Vronnenberg de Gdancek
  111. Nikolaus Beyer
  112. Pelegrinus de Peosia Teotonicus
  113. Perphilippus Berardi de nobilibus de Cornio civis Perusinus, porte Sancte Subxanne
  114. Peter von Schwarzenberg
  115. Petrus de Alemania
  116. Philippus de Sulmona
  117. Piermarinus
  118. Piotr Gaszowiec da Ludzmierz
  119. Robertus Almanus
  120. Rogerius Teotonicus
  121. Rogerius Amber
  122. Rupertus Petri Alamannus Pataviensis diocesis
  123. Santus Thomasii Teotonicus
  124. Sigismundus Czvuin de Boemia
  125. Sigismundus Iohannis Ecce de Hof
  126. Sigismundus Ludovici de Alamania Alta
  127. Simon de Alemania
  128. Stanislav di Stoykon da Ksiaz
  129. Stephanus Arbipoli Alamanus
  130. Stephanus de Praga
  131. Stephanus de Grangia de Divione
  132. Teanus de Pensia Teotonicus
  133. Teodericus de Pibro de Alemania
  134. Theodoricus Tzenen de Saxonia
  135. Thomas Pirckheimer de Nurnberg
  136. Thomassus Buchemer de Nurechunberghia
  137. Ulpianus de Botiis
  138. Ulrich von Denstedt
  139. Vincentius de Deil de Colonia
  140. Walterus filius Johannis Gofardi de Cherat de Bellorivo
  141. Wolfango Tegel de Nurechunberghia     
  142. Wolfgang Herzog von Bayern
  143. Wolfgang Pachaimer Gmunden